Германал (гер. Deutsche, абулеб къагӀида [ˈdɔʏtʃə]) — Германиялъул халкъ ва нация, жидер лӀугьин германияб ва рахьдалаб мацӀ герман бугеб.[1][2] Германиялъул конституциялда рекъон германал Германиялъул чӀейилал.[3] XIX ва XX гӀасруялъул цӀикӀкканиселъ, герман идентлъиялда доминатияб буго гӀаммаб мацӀалъул, култураялъул, лӀугьиналъул ва гьисториялъул концепция.[4] Жакъа къоялъ герман мацӀалъул гӀатӀидго хал гьабула герман идентлъиялъул аслияб, амма гьоркьосабахъул гуреб критериялъун гӀадин.[5] Дунялалда ругелщинал германазул гӀаммаб рикӀкӀен буго 100-ялдаса 150 миллион чи, ва гьезул цӀикӀкӀанисел руго гӀумру гьабун Германиялда.[6]

Жидер тарихалда жанир халатаб заманалъ политикияб рикьа-риххи букӀиналъ, герман нациялда жанир руго маданиял батӀалъаби ва гӀемер дандчӀвала къуватаб регионалияб хаслъи. Герман култураялъул гьоркьосабахъулареб жо буго гьунарлъи ва гӀелму, ва германазда гьоркьоса рахъана гӀемерал цӀар арал гӀадамал, жидеца батӀи-батӀиял гӀелмабазда, политикаялда ва цогидалда бихьулеб лъалкӀ тарал.

МацӀ хисизабизе

Герман мацӀ ккола германазул рахьдал мацӀлъун. Гьеб буго герман идентлъиялъул кӀулияб фактор.[7][8] Герман мацӀ ккола бакътӀерхьул германияб мацӀ, жиб гӀагараб фриз, луксембургияб, ингилис ва гьоланд мацӀазе.[7] Герман мацӀалъул аслиял сверелал ккола тӀасагерман ва гъоркьагерман. Стандартияб литературияб герман мацӀ гьабураб буго тӀасагерман мацӀалда, ва гьеб ккола цӀикӀкӀанисел германазул тӀоцебесеб яги кӀиабилеб мацӀлъун.[9]

Баянкьелал хисизабизе

МугъчӀваял хисизабизе

  1. "Definition of German by Merriam-Webster". Архивация оригиналалдаса (13 Новембер 2020). Халагьи 25 Новембер 2020.
  2. "German". Oxford Dictionary of English. Oxford University Press. 2010. гь. 733. ISBN 978-0199571123. Архивация оригиналалдаса (4 Фебруар 2021). Халагьи 22 Декембер 2020.
  3. Bundesministerium der Justiz und für Verbraucherschutz (ред.). "Article 116". Basic Law for the Federal Republic of Germany. Архивация оригиналалдаса (7 Новембер 2020). Халагьи 3 Юн 2021. Unless otherwise provided by a law, a German within the meaning of this Basic Law is a person who possesses German citizenship or who has been admitted to the territory of the German Reich within the boundaries of 31 December 1937 as a refugee or expellee of German ethnic origin or as the spouse or descendant of such person.
  4. Moser 2011, p. 172. "German identity developed through a long historical process that led, in the late 19th and early 20th centuries, to the definition of the German nation as both a community of descent (Volksgemeinschaft) and shared culture and experience. Today, the German language is the primary though not exclusive criterion of German identity."
  5. Haarmann 2015, p. 313. "After centuries of political fragmentation, a sense of national unity as Germans began to evolve in the eighteenth century, and the German language became a key marker of national identity."
  6. Moser 2011, p. 171. "The Germans live in Central Europe, mostly in Germany... Estimates of the total number of Germans in the world range from 100 million to 150 million, depending on how German is defined, but it is probably more appropriate to accept the lower figure."
  7. 7,0 7,1 Haarmann 2015, p. 313.
  8. Moser 2011, p. 172.
  9. Minahan 2000, p. 288.

Библиография хисизабизе

ТӀадеги цӀалиялъе хисизабизе

ТӀадеги цӀалиялъе хисизабизе

Халип:Wikiquote

Халип:German people Халип:Germany topics