Удмурт буго пермияб мацӀ, жинда удмуртал кӀалъалеб. Уралияб мацӀ букӀун, элъул нахъегӀанаб гӀагарлъи буго финн, эстон, манси, ханти, ва гьунгар гӀадинал мацӀазулгун. Удмурт мацӀ буго гӀурусгун цадахъ-официалияб мацӀ Удмуртиялда.

Удмурт мацӀ
Удмурт кыл
Udmurt kyl
Территория Россия
РегионУдмуртия
ЭтниклъиУдмуртал
КӀалъалел
270 000 (2020 ценз)[1]
Официалаб статус
Официалаб мес
 Россия
МацӀалъул кодал
ISO 639-2udm
ISO 639-3udm
Glottologudmu1245
ELPUdmurt
Удмурт диалектазул тӀиритӀи 21леб гӀасруда байбихьуде[2][3]
Удмурт классификатула тӀагӀине хӀинкъи бугеб мацӀ гӀадин ЮНЕСКОдул Дунялалъул хӀинкъаликь ругел мацӀазул атлас (2010)
Гьанир руго ИФАлъул фонетикиял симболал. Кколеб кверчӀвай гьечӀони, нужеда бихьизе бегьула гьикъул гӀужур, ункъбокӀон, яги цогидал симболал Юникодалъул гӀужразул бакӀалда. ИФА симболазе байбихьул нухмалъи балагье гьаниб: Квеки:ИФА.

Коми ва перм мацӀазда цадахъ элъ гӀуцӀула уралияб хъизамул пермияб къокъа. Удмурт хъвазе хӀалтӀизабулеб буго кириллияб алфабет, тӀаде гӀурус алфабеталда гьечӀеб щуго симболгун: Ӝ/ӝ, Ӟ/ӟ, Ӥ/ӥ, Ӧ/ӧ, and Ӵ/ӵ. Удмурт мацӀалъул лексиконалда руго мадугьалихъ ругел мацӀаздаса рачӀарал рагӀабиги, аслияб куцалъ татар ва гӀурус мацӀаздаса.

2010 соналда, Россиялъул цензалда рекъон, Россиялда вукӀун вуго удмурт мацӀалда кӀалъалев 324,000 чи, этникиял удмуртазул шагарго 554,000 чиясда гьоркьов.[4] Ethnologue-лъ риккӀанихъе, букӀараб РСФСРлда (1989 ценз) вукӀун вуго 550,000 чи эб мацӀалда кӀалъалезул (77%) этникияб популациялъул 750,000 чиясда гъорӀ,[5] риккӀен гӀодобеккун буго 41%-лъ 21 сонида жаниб.

Библиография хисизабизе

  • Csúcs, Sándor (1998). Udmurt. In Daniel Abondolo (ed.), The Uralic Languages: London: Routledge. гь. 276–304.
  • Kel'makov, Valentin; Sara Hännikäinen (2008). Udmurtin kielioppia ja harjoituksia (in финский) (2nd ред.). Helsinki: Suomalais-Ugrilainen Seura. ISBN 978-952-5150-34-6.
  • Moreau, Jean-Luc (2009). Parlons Oudmourte. Paris: L'Harmattan. ISBN 978-2-296-07951-9.
  • Халип:Cite Q

МугъчӀваял хисизабизе

  1. "Итоги Всероссийской переписи населения 2020 года. Таблица 6. Население по родному языку" [Results of the All-Russian population census 2020. Table 6. population according to native language.]. rosstat.gov.ru. Архивация оригинал (2020-01-24). Халагьи 2023-01-03.
  2. Rantanen, Timo; Tolvanen, Harri; Roose, Meeli; Ylikoski, Jussi; Vesakoski, Outi (2022-06-08). "Best practices for spatial language data harmonization, sharing and map creation—A case study of Uralic". PLOS ONE (in английский). 17 (6): e0269648. Bibcode:2022PLoSO..1769648R. doi:10.1371/journal.pone.0269648. PMC 9176854. PMID 35675367.
  3. Rantanen, Timo, Vesakoski, Outi, Ylikoski, Jussi, & Tolvanen, Harri. (2021). Geographical database of the Uralic languages (v1.0) [Data set]. Zenodo. https://doi.org/10.5281/zenodo.4784188
  4. "Udmurt". Endangered Languages Project. Халагьи 29 Январ 2022.
  5. Ethnologue code=UDM Archived октобер 9, 2008 at the Wayback Machine

КъватӀисел регӀелал хисизабизе

Халип:Uralic languages Халип:Languages of Russia