Адабият
Адабият ялъуни литература гӀатӀидаб магӀнаялда — хъварал хӀалтӀабазул мажмугӀ, гьединго гьеб хӀалтӀизабула дагьабги хасаб магӀнаялда гьунарлъиялъул форма хӀисабалда ругел асаразе, хасго прозаикияб гьунарияб адабияталъе, драмаялъе ва поэзиялъе[1]. Ахирисел гӀасрабазда гьеб термин гӀатӀид гьабуна гъорлъе жиндир гӀемерисеб хъван бугеб кӀалзул адабиятги бачун[2]. Адабият ккола лъай ва рекӀелгъей хъваялъул, цӀуниялъул ва цоцахъе кьеялъул къагӀида.
Гьунарлъиялъул форма хӀисабалда, адабияталъ гъорлъе рачине бегьула гьединго гьунарияб-гуреб (гӀалмияб) адабияталъул батӀи-батӀиял жанрал — автобиография, къохъваял, мемуарал, рисалатал, эссеял. ГӀатӀидат баянкьеялда рекъон, адабияталъ гъорлъе рачуна гьунариял-гурел тӀахьал, макъалаби ва цогидаб хасаб темаялдаги хурхараб басмаялде бахъараб информация[3][4].
Адабият абураб термин буго гӀараб мацӀалъул адаб (гӀар. أدب) абураб рагӀудаса бачӀараб. Литература абураб термин буго латин мацӀалъул iteratura/litteratura "малъи", "хъвай", "грамматика" абураб ва бачӀиналъулъ магӀна "хӀарпаздалъул хъварал формаби" бугеб рагӀудаса (лат. litera/littera "хӀарп")[5]. Гьеб гуребги, термин хӀалтӀизабун букӀуна кӀалзул ва кочӀол текстазеги[6][7]. Басмаялъул технологиял церетӀеялъ рес кьун буго адабият ва хъварал хӀалтиӀаби, гьединго электроникияб адабиятги, кӀванагӀан цӀикӀкӀун тӀиритӀиялъе
Адабияталъе классифкация гьабула гьеб поэзия, проза ва драма ккеялда бан, гьединго асаразе категоризация гьабула гьел хасал тарихиял периодазда рекъон лъеяздалъун, эстетикиял хаслъиязда яги жанразда рекъонги.
Баянкьей хисизабизе
Тарих хисизабизе
КІалзул адабият хисизабизе
ПасихІлъиялъул гьунар хисизабизе
Хъвай хисизабизе
Цебесеб хъвавул адабият хисизабизе
Басмалъиялъул пиша хисизабизе
Университеталъулаб дисциплина хисизабизе
Руччаби ва адабият хисизабизе
Лъималазул адабият хисизабизе
Эстетика хисизабизе
Адабияталъул теория хисизабизе
Гьунарияб адабият хисизабизе
Гьунарияб адабияталъул кІвар хисизабизе
Диниял текстаз асарин хисизабизе
Адабияталъул формаби хисизабизе
Гьунарияб адабият хисизабизе
Поэзия хисизабизе
Проза хисизабизе
Роман хисизабизе
Хабар хисизабизе
Къиса хисизабизе
Драма хисизабизе
Эпос хисизабизе
Эссе хисизабизе
Документалияб проза хисизабизе
Мемуарияб адабият хисизабизе
ГІелмияб ва гІелмиябгин популярияб адабият хисизабизе
Баян-адабият хисизабизе
Лъайкьеяб адабият хисизабизе
Графикияб роман хисизабизе
Электроникияб адабият хисизабизе
Къанун хисизабизе
Къанун ва адабият хисизабизе
Авторасул хІукъукъал хисизабизе
Цензура хисизабизе
Шапакъатал хисизабизе
Балагье гьединго хисизабизе
ХІужжаби хисизабизе
- ↑ "Literature: definition". Oxford Learner's Dictionaries.
- ↑ "Oral literature". Encyclopaedia Britannica.; see also Homer.
- ↑ "Literature" in the Encyclopaedia Britannica, online
- ↑ OED
- ↑ "literature (n.)". Online Etymology Dictionary. Халагьи 9 February 2014.
{{cite web}}: Check date values in:|access-date=(квеки) - ↑ Meyer, Jim (1997). "What is Literature? A Definition Based on Prototypes". Work Papers of the Summer Institute of Linguistics, University of North Dakota Session. 41 (1). Халагьи 11 February 2014.
{{cite journal}}: Check date values in:|access-date=(квеки)Халип:Dead link - ↑ Finnegan, Ruth (1974). "How Oral Is Oral Literature?". Bulletin of the School of Oriental and African Studies. 37 (1): 52–64. doi:10.1017/s0041977x00094842. JSTOR 614104. Халип:Subscription required