НекӀсияб Грекия (грек. Ἑλλάς, Гьелла́с) — Гьоркьобралъадлъиялъул шималиябгин бакъбаккуда нилӀер эраялде щвелалде XXII–IX гӀасрабаздаса, жал грек бецӀал гӀасраби абун лъалел, байбихьун ва классикияб антиклъиялъул ахиралде (гІ.-ш. НЭ 600) щвезегӀан букӀараб цивилизация, жинца гъорлӀе бачунеб букӀараб рикьарал, амма маданияб ва мацӀазулаб рахъалъ цоцада рухьарал шагьар-пачалихъазул ва цогидал территориязул гӀаммлъи. Гьел регионазул цӀикӀкӀанисел оффициалияб къагӀидаялъ цолъизарун рукӀана цохӀо нухалъ, 13 соналъ Александерил империялда гъорлӀ НЩ 336-абилелдаса 323 соналъ-лъагӀан (гьениса гьоркьосарахъияллъун рукӀана чанго грек полисал бакътӀерхьул Гьоркьобракьдаллхиялда, ЧӀегӀераб ралъад сверун, Кипралда ва Киренаикаялда рукӀарал ва Александерил юрисдикциялъукье ккечӀел). БакътӀерхьул тарихалда, классикияб антиклъиялъул эпоха лӀугӀиялда хадурцун рукӀана Цересел гьоркьохъел гӀасраби ва Бизантиялъул период.[1]

Партенон, Атеналъе бараб, Атеназул Акрополалда бугеб, гьеб ккола некӀсиял греказул маданияталъул ва софистикациялъул бищун исбагьибя симболлъун.

НЩ VIII гӀасруялда Микенияб Грекиялъул хадусеб мазгарулаб гӀасруялъулаб коллапсалдаса хадуб байбихьана грек шагьариял полисал лӀугьине, гьеб аслулъана архаикияб периодалъе ва Ракьдагьоркьосеб ралъадалъул бассен колонизатинабиялъе. Гьелда хадуб букӀана Классикияб Грекияялъул эпоха, грекгин парс рагъаздаса байбихьун, НЩ V гӀасруялдаса IV гӀасруялде щун, гьенибго гъорлӀ Атеназул меседил гӀасруги. Александер Македонияс ракьал рахъиялъ Гьелленияб цивилизация тӀибитӀизабуна бакътӀерхьул гьоркьобракьдаллъиялдаса Гьоркьохъеб Азиялде щвезегӀан. Гелленияб период лӀугӀана бакъбаккул Гьоркьобракьдаллъиялъул дуниял Румаб Республикаялъ бахъидал ва Македония, цинги хадуб Ахая Румалъул империялъ аннексинабидал.

Классикияб грек маданияталъ, хасго философиялъ, цӀакъ къуватаб асар гьабуна некӀсияб Румалъе, жинца гьелъул версия тӀибитӀизабураб Ракьдагьоркьосеб ралъадалъул тӀолабго бассеналда ва Европаялъул цӀикӀкӀанисеб бутӀаялда. Гьеб сабаблъун, Классикияб Грекия гӀеӀмерисеб рикӀкӀуна кинилъун БакътӀерхьул цивилизациялъул, жиндаса гьанжесеб БакътӀерхьалъ политикаялда, философиялда, гӀелмуялда ва гьунарлъиялда гӀемерисел кьучӀал идеяби ва архетипал росулеб аслулъолеб маданиталъул.[2][3][4]

Ирс хисизабизе

Халип:Further НекӀсияб Грекиялъул цивилизациялъ кӀудияб асар гьабуна мацӀалде, политикаялде, лъайкьеялъул системаялде, философиялде, гӀелмуялде ва гьунарлъиялде. Гьеб лӀугьана Румалъул империялъул Лейткултуралъун бакӀалъулал италикиял традициял маргиналлъизарулеб даражаялдагицн. Гьорацияс абухъе,

Graecia capta ferum victorem cepit et artis / intulit agresti Latio (Epistulae 2.1.156f.)
Асирлъизабураб Грекиялъ асир гьабуна цивизизатинчӀеб кверщело, ва жиндирго гьунарлъи бачӀана босун росдалаб Лациялде.

Румалъул империял сабаблъун, грек култура лӀугьана БакътӀерхьул маданияталъе кӀучӀаблъун. Бизантиялъул империялъе классикияб грекгин гьелленияб маданият ирслъана битӀахъего, латин гьоркьохъанлъичӀого, гьоркьохъелъ гӀасрабазул бизантияб традициял классикияб грек мацӀ цӀуниялъ хадуб кӀудияб асар гьабуна Исламияб меседил гӀасруялде ва БакътӀерхьул Европаялъул Ренессансалде. Гьанжесеб заманалда классикияб грек мацӀ лъазаби байбихьана Неоклассикизмалъул хӀаракаталда XVIII ва XIX гӀасрабазда Европаялда ва Америкаялда.

Баянкьелал хисизабизе

МугъчӀваял хисизабизе

Баянал хисизабизе

  1. Carol G. Thomas (1988). Paths from ancient Greece. Brill. гь. 27–50. ISBN 978-90-04-08846-7.
  2. Maura Ellyn; Maura McGinnis (2004). Greece: A Primary Source Cultural Guide. The Rosen Publishing Group. гь. 8. ISBN 978-0-8239-3999-2.
  3. John E. Findling; Kimberly D. Pelle (2004). Encyclopedia of the Modern Olympic Movement. Greenwood Publishing Group. гь. 23. ISBN 978-0-313-32278-5.
  4. Wayne C. Thompson; Mark H. Mullin (1983). Western Europe, 1983. Stryker-Post Publications. гь. 337. ISBN 9780943448114. for ancient Greece was the cradle of Western culture ...

Библиография хисизабизе

Ингилисалда
  • Asheri, David; Lloyd, Alan; Corcella, Aldo (2007). A Commentary on Herodotus, Books 1–4. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-814956-9.
  • Bowersock, G.W. (1985). "The literature of the Empire". Easterling, P.E.; Knox, Bernard M.W. (ред-л.). The Cambridge History of Classical Literature. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Bremmer, Jan M. (2007). "Greek Normative Animal Sacrifice". Ogden, Daniel (ред.). A Companion to Greek Religion. Blackwell.
  • Bulloch, A.W. (1985). "Hellenistic Poetry". Easterling, P.E.; Knox, Bernard M.W. (ред-л.). The Cambridge History of Classical Literature. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Cameron, Alan (2004). Greek Mythography in the Roman World. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-803821-4.
  • Dowden, Ken (2007). "Olympian Gods, Olympian Pantheon". Ogden, Daniel (ред.). A Companion to Greek Religion. Blackwell.
  • Furley, William D. (2007). "Prayers and Hymns". Ogden, Daniel (ред.). A Companion to Greek Religion. Blackwell.
  • Handley, E.W. (1985). "Comedy". Easterling, P.E.; Knox, Bernard M.W. (ред-л.). The Cambridge History of Classical Literature. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Hornblower, Simon (2011). The Greek World: 479–323 BC (4 ред.). Abingdon: Routledge.
  • Kirk, G.S. (1985). "Homer". Easterling, P.E.; Knox, Bernard M.W. (ред-л.). The Cambridge History of Classical Literature. Cambridge: Cambridge University Press.
  • König, Jason (2016). "Literature in the Roman World". Hose, Martin; Schenker, David (ред-л.). A Companion to Greek Literature. John Wiley & Sons.
  • Marincola, John (2001). Greek Historians. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-922501-9.
  • Martin, Thomas R. (2013). Ancient Greece: From Prehistoric to Hellenistic Times (2 ред.). New Haven: Yale University Press.
  • McGlew, James (2016). "Literature in the Classical Age of Greece". Hose, Martin; Schenker, David (ред-л.). A Companion to Greek Literature. John Wiley & Sons.
  • Mori, Anatole (2016). "Literature in the Hellenistic World". Hose, Martin; Schenker, David (ред-л.). A Companion to Greek Literature. John Wiley & Sons.
  • Noegel, Scott B. (2007). "Greek Religion and the Ancient Near East". Ogden, Daniel (ред.). A Companion to Greek Religion. Blackwell.
  • Ogden, Daniel (2007). "Introduction". Ogden, Daniel (ред.). A Companion to Greek Religion. Blackwell.
  • Power, Timothy (2016). "Literature in the Archaic Age". Hose, Martin; Schenker, David (ред-л.). A Companion to Greek Literature. John Wiley & Sons.
  • Roberts, Jennifer T. (2011). Herodotus: a Very Short Introduction. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-957599-2.
  • Shapiro, H.A. (2007). "Introduction". Shapiro, H.A. (ред.). The Cambridge Companion to Archaic Greece. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Sparks, Kenton L. (1998). Ethnicity and Identity in Ancient Israel: Prolegomena to the Study of Ethnic Sentiments and their Expression in the Hebrew Bible. Winona Lake, IN: Eisenbrauns. ISBN 978-1-57506-033-0.

ТӀадеги цӀалиялъе хисизабизе

Ингилисалда
  • Shanks, Michael (1996). Classical Archaeology of Greece. London: Routledge. ISBN 0-203-17197-7.
  • Brock, Roger, and Stephen Hodkinson, eds. 2000. Alternatives to Athens: Varieties of political organization and community in ancient Greece. Oxford and New York: Oxford Univ. Press.
  • Cartledge, Paul, Edward E. Cohen, and Lin Foxhall. 2002. Money, labour and land: Approaches to the economies of ancient Greece. London and New York: Routledge.
  • Cohen, Edward. 1992. Athenian economy and society: A banking perspective. Princeton, NJ: Princeton Univ. Press.
  • Hurwit, Jeffrey. 1987. The art and culture of early Greece, 1100–480 B.C. Ithaca, NY: Cornell Univ. Press.
  • Kinzl, Konrad, ed. 2006. A companion to the Classical Greek world. Oxford and Malden, MA: Blackwell.
  • Morris, Ian, ed. 1994. Classical Greece: Ancient histories and modern archaeologies. Cambridge, UK, and New York: Cambridge Univ. Press.
  • Pomeroy, Sarah, Stanley M. Burstein, Walter Donlan, and Jennifer Tolbert Roberts. 2008. Ancient Greece: A political, social, and cultural history. 2d ed. New York: Oxford Univ. Press.
  • Rhodes, Peter J. 2006. A history of the Classical Greek world: 478–323 BC. Blackwell History of the Ancient World. Malden, MA: Blackwell.
  • Whitley, James. 2001. The archaeology of ancient Greece. Cambridge, UK, and New York: Cambridge Univ. Press.

РегӀелал хисизабизе

Халип:Wikivoyage