Абидусалъул сияхӀ

Абидусалъул сияхІ» гьумералдаса гьанибе буссинабуна)

Абидосалъул сияхІНекІсияб Египеталъул пиргІавназул сияхІ, жиб Абидусалда I Сетил хІарамалъул къадада бекІкІун гьабураб. СияхІалда буго 76 пиргІавнасул картушалда жаниб хъвараб цІар, Менесидаса бахъараб I Сетиде щвезегІан. СияхІ батан Мариетида. Гьелдаса цебе батараб ва дагьабги квеш цІунун хутІараб гьединабго Рамсесил хІарамалдаса сияхІалде данде ккун, гьаб сияхІалда абула «цІияб Абидоссалъул таблица» абун (la nouvelle table d’Abydos).

XIII гІ. н. щ.
XIX Наслу
76 цІар
Y5
N35
M17

Мени (Менес)
raC10Y5

Менмаатра (Сети I)
I Сетил хІарам, Абидус
Огюст Мариет

Сипат-сурат хисизабизе

Ункъго цойги ханзабазул сияхІалда цадахъ (Палермоялъул гІамачІ, Карнакалъул сияхІ, Саккараялъул сияхІ, Туриналъул ханзабазул сияхІ) Абидусалъул сияхІ ккола пиргІавназул ханлъиялъул тартиб чІезабиялъе цІакъ кІвар бугеб иццлъун.

СияхІ буго I Сетил Абидусалда бугеб хІарамалъул ханзабазул галереялъул жанахІалъул жанубияб къадада. Гьелъул байбихбуда вуго вахъун Сети I ва гьесул вас ва ирсилав Рамсес.

Абидосалъул сияхІалъул тІубараб сурат

ПиргІавназул ханлъиялъул тартиб, хасго Басрияб ханлъиялъул пиргІавназул, бихьизаби гуребги, сияхІалда рехсон руго VII ва VIII наслабазул гІемерисел пиргІавназул цІарал, ва гьелъ сияхІалъул кІудияб кІвар буго.

СияхІалда гьечІо I ва II хиси ккараб заманалъул пиргІавназул ва гиксосазул цІарал. ГьечІо гьединго XVIII наслуялъул хадусев 5 пиргІавнасул цІар:

  • ХІатшепсут (Мааткара) — III Тутмосил регент, жинца хвезегІан ханлъи гьабурай, гьелъул цІар хъвачІолъиялъе гІилла батизе бегьула гьелъул цІарал III Тутмосица жиндир заманалда тІагІинарула рукІин.
  • Ахенатен (Неферхеперура) — гьесул цІар сияхІалда гьечІолъиялъе гІилла буго гьев, египтяназул диналдаса инкар гьабиялъ, бидгІачилъун лъазави ва нагІана кьун тей.
  • Сменхкара (Анх-хеперура)
  • Тутанхамун (Небхеперура)
  • Ай (Хеперхеперура)

Ахирисев лъабго пиргІавнасул цІар гьечІолъиялъул гІилла буго гел гьединго Амарнаялъул периодалда ва Ахенатенида хурхарал рукІин ва бидгІачагІи хІисабалда нагІана кьун тарал рукІин.

СияхІалъул гІуцІи хисизабизе

СияхІ гІуцІун буго лъабго кьералъ, щибалда 38 картуш бугеб. КІиго тІасияб кьералда. КІиго тІасияб кьералда руго пиргІавназул цІарал, щибабсул цо-цо, жал ханлъи гьабиялъул тартибалда рекъон, сияхІалъул тІасияб мухъалъул квегІидаса байбихьун ругел.

 
Абидосалъул сияхІалъул картушазул сурат.

I Наслу хисизабизе

 
1–8 картушал
Картуш СияхІалда бугеб цІар (транслитерация) Цойги цІар/грек мацІалда цІар
1
 
Y5
N35
M17
 
Мени (Mn.j) Менес
2
 
t
t
M17
 
Тети (Ttj). Гьабго цІар буго Туриналъул сияхІалдаги. ХІор-АхІа
3
 
M17tM17
 
Ити (Jtj)[1]. Гьабго цІар буго Туриналъул сияхІалдаги. Джер
4
 
M17tG1
 
Ита (Jtȝ). Туриналъул сияхІалда — Итуй. Уаджи, Джет
5
 
N24
N24
 
Сепати (Spȝt.j). Туриналъул сияхІалда — Къененти. Ден, Семти, Удиму[2]
6
 
U7
r
N42p
 
Мерибиап (Mr-bjȝ-p). Туриналъул сияхІалда — Мерибиапен. Анеджиб, Аджиб
7
 
A21A
 
Семсу (Iry?/Smsw?). Туриналъул сияхІалда — Семсем. Семерхет
8
 
qbH
 
КъибехІ(у) (Qbḥ). Гьабго цІар буго Туриналъул сияхІалдаги. КъагІ

II Наслу хисизабизе

 
9–14 картуш
Картуш СияхІалда бугеб цІар (транслитерация) Цойги цІар/грек мацІалда цІар
9
 
bU28wP11
 
Беджау (Bḏȝ.w). Туриналъул сияхІалда — Баунечер. ХІотепсехемуи,
10
 
D28D52
D52
D52
 
Какау (Kȝ-kȝ.w). Гьабго цІар буго Туриналъул сияхІалдаги. Небра, Ранеб[2], Kechoôs
11
 
W10AE11R8N35
 
Банечер (Bȝ-nṯr). Гьабго цІар буго Туриналъул сияхІалдаги. Нинечер, Binothris
12
 
M13ns
 
Ваджнес (Wȝḏns). Туриналъул сияхІалда цІар хун буго. Венег, Ougotlas
13
 
sn
d
i
 
Сенеди (Snd.j). Туриналъул сияхІалда — Сенедж Сенедж
14
 
U28 U28 D1i i
 
Джаджаи (Ḏȝḏȝj). Туриналъул сияхІалда — Бабти Хасехемуи, Sesochris
Абидусалъул сияхІалда гьечІо II Наслуялъул ахиралъул цо-цо пиргІавнал, жидеда гьоркьоб къец букІун батизе бегьулел.


III Наслу хисизабизе

 
15–19 картушал
Картуш СияхІалда бугеб цІар (транслитерация) Цойги цІар/грек мацІалда цІар
15
 
V30D28Z1
 
Небка (Nb-kȝ). Гьабго цІар буго Туриналъул сияхІалдаги. Санахт, Necherophes
16
 
HASHD45V17
 
Джосер-Са (...-ḏsr-sȝ)[3]. Туриналъул сияхІалда — Джосер Джосер, ХІор-нечери-хет Tosorthos
17
 
t
t
M17
 
Тети (Ttj). Туриналъул сияхІалда — Джосер-ти Сехемхет, Tyreis
18
 
O34I10S29
 
Седжес (Sḏṣ). Туриналъул сияхІалда — ХІуджефа. Хаба, ХІуджефа II, Sephuris
19
 
nfrkAra
 
Неферкара (Nfr-kȝ Rˁ). Туриналъул сияхІалда — ХІуни. ХІуни, Mesochris
Седжес абулеб рагІи ккола НекІсияб Египеталъул къаламчагІаз цІар лъаларев пиргІавнасул бакІалда тІокІцІар хІисабалда хъвалеб букІараб рагІи, жиндир магІнаги "гьечІев", "гьоркьов тарав" абураб. Гьебго хІисабалда цогидал Туриналъул ва Саккараялъул сияхІазда хІалтІизабун буго ХІуджифа абураб рагІи.

IV Наслу хисизабизе

 
20–25 картушал
Картуш СияхІалда бугеб цІар (транслитерация) Цойги цІар/грек мацІалда цІар
20
 
snfrw
 
Снеферу (Snfr-wj). Туриналъул сияхІалда — Сенефер Sôris
21
 
Aa1
f
w
 
Хуфу (Ḫ(w)j.f w(j)). Туриналъул сияхІалда цІар гьечІо. Хеопс
22
 
raDdf
 
Джедефра (Ḏd.f Rˁ). Туриналъул сияхІалда цІар гьечІо. Раджедеф, Ratoises
23
 
ra
N28
a
f
 
Хафра (Ḫʿj-f-Rʿ). Туриналъул сияхІалда бащдаб цІар гурони гьечІо. Хауфра, Chephren
24
 
raY5
n
kA
Z2
 
Менкаура (Mn-kȝ.w-Rˁ). Туриналъул сияхІалда цІар гьечІо. Mykerinos
25
 
A50O34
O34
kA
f
 
Шепсескаф (Špṣṣ-kȝ.f). Туриналъул сияхІалда цІар гьечІо. Serberchêres

V Наслу хисизабизе

 
26–33 картушал
Картуш СияхІалда бугеб цІар (транслитерация) Цойги цІар/грек мацІалда цІар
26
 
wsrskA
f
 
Усиркаф (Wsr-kȝ-f). Туриналъул сияхІалда цІаралъул бащдаб тІагІараб буго. Усиркара
27
 
raD62w
 
СахІура (Sȝḥ w Rˁ). Туриналъул сияхІалда букІараб цІар тІагІун буго. Небхау
28
 
kAkAi
 
Какаи (Kȝ-kȝ-j) Нефериркара Какаи, Nephercheres (Νεφερχέρης)
29
 
ranfrf
 
Ранефереф (Неферефра) (Nfr.f Rˁ) Неферефра, Cheres
30
 
ra
n
F12 s
D21
 
Ниусирра (N.wsr Rˁ) Ниусирра Ини
31
 
G5mnkA
kA
kA
 
МинкаухІор (Mn-kȝw-Ḥr) МинкаухІор Каиу, Mencheres
32
 
raDdkA
 
Джедкара (Ḏd-kȝ-Rˁ). Туриналъул сияхІалда — Джед. Джедкара Исеси, Tancheres
33
 
wn
n
is
 
Унис (Wnjs). Гьабго цІар буго Туриналъул сияхІалдаги. Унас, ХІор-ваджи-тави, Onnos
28-б номералдаса хадув гьечІо пиргІавн Шепескара

VI Наслу хисизабизе

 
34–39 картушал
Картуш СияхІалда бугеб цІар (транслитерация) Цойги цІар/грек мацІалда цІар
34
 
t
t
i
 
Тети (Ttj) Тети II, СихІотеп-тауи
35
 
rawsrskA
 
Усиркара (Wsr-kȝ-Rˁ)
36
 
raU7
r
ii
 
Мерира (Mry Rˁ) Пипи I, Мери-тауи
37
 
raU6r
n
 
Меринра (Mry.n-Rˁ) Немтиемсаф Меринра I
38
 
ranfrkA
 
Неферкара (Nfr-kȝ-Rˁ) Пипи II, Phiops II.
39
 
N5U7
n
G42mV16
f
 
Меринра Саемсаф (Mr-n-Rˁ-Nmti-m-sȝ.f) Немтиемсаф Меринра II
Лъеберал ичІабилеб картушалдаса байбихьула кІиабилеб кьер. ТІоцебесеб хиси ккараб заманалъул VII наслуялъул цониги пиргІавн рехсон гьечІо сияхІалда.

VIII Наслу хисизабизе

 
40–47 картушал
Картуш СияхІалда бугеб цІар (транслитерация) Цойги цІар/грек мацІалда цІар
40
 
raR8kA
 
Нечеркара СиптахІ (Nṯr-kȝ-Rˁ)
41
 
ramn
n
kA
 
Менкара (Mn kȝ Rˁ)
42
 
ranfrkA
 
Неферкара (Nfr-kȝ-Rˁ) Неферкара II
43
 
N5nfrD28V30D58ii
 
Неферкара Неби (Nfr-kȝ-rˁ nbjj)
44
 
N5R11D28U4A33
 
Джедкара Шемаи (Ḏd kȝ rˁ šm3j)
45
 
N5nfrD28
Aa1
n
d
G43D56
 
Неферкара Хенду (Nfr kȝ rˁ ḫndw)
46
 
G5U7D21
n
 
МеринхІор (Mr n Ḥr)
47
 
O34nfrD28
 
Синеферка (S.nfr kȝ) Неферками
 
48–56 картушал
Картуш СияхІалда бугеб цІар (транслитерация) Цойги цІар/грек мацІалда цІар
48
 
ran
kA
 
Никара (N-kȝ-rˁ)
49
 
N5nfrD28
X1
r
D21
E23
 
Неферкара Тереру (Nfr kȝ rˁ tr(r)rw)
50
 
G5nfrD28
 
НеферкахІор (Nfr-kȝ-Ḥr)
51
 
N5nfrD28Q3
Q3
iiS29n
D58
 
Неферкара Пеписенеб (Nfr-kȝ-Rˁ pjpj snb)
52
 
O34
D28
F35D36
n
W24G43
 
Синеферка Ану (Snfr-kȝ ˁnw) Неферками Ану
53
 
N5A28D28
Z2
 
Къакаура (Qȝj-kȝw-Rˁ) Къакара Иби
54
 
N5nfrD28
Z2
 
Неферкаура (Nfr kȝ.w Rˁ) Неферкаура II
55
 
G5nfrD28
Z2
 
НеферкаухІор (Nfr-kȝ.w Ḥr)
56
 
N5nfrir
D28
 
Неферирикара (Nfr-jrj kȝ Rˁ)

XI–XII Наслаби хисизабизе

 
57–61 картушал
Картуш СияхІалда бугеб цІар (транслитерация) Цойги цІар/грек мацІалда цІар
57
 
N5
V30
P8
 
НебхІапетра (Nb-ḥȝpt-Rˁ) МентухІотеп II
58
 
rasS34D28
 
Санхкара (S.ˁnḫ-kȝ-Rˁ МентухІотеп III
59
 
rasR4
t p
ib
 
СихІотепибра (S. ḥtp-jb-Rˁ) АменемхІат I, Amenemes
60
 
raxprkA
 
Хеперкара (Ḫpr-kȝ-Rˁ) Сенусрет I, Sesonchosis
61
 
N5
S12
D28 D28
D28
 
Небкаура (Nbw-kȝw-Rˁ) АменемхІат II
 
62–65 картушал
Картуш СияхІалда бугеб цІар (транслитерация) Цойги цІар/грек мацІалда цІар
62
 
N5N28L1
 
Хахеперра (Ḫˁ-ḫpr-Rˁ) Сенусрет II
63
 
raN28D28 D28
D28
 
Хаикаура (Ḫˁj-kȝw-Rˁ) Сенусрет III
64
 
ra
n
U5a
t
 
Нимаатра (Nj-mˁȝt-Rˁ) АменемхІат III, Ammenemes, Lamares
65
 
raU5
a
xrww
 
Маахерура (Mȝˁ-ḫrw-Rˁ) АменемхІат IV, Ammenemes

XVIII Наслу хисизабизе

 
66–74 картушал
Картуш СияхІалда бугеб цІар (транслитерация) Цойги цІар/грек мацІалда цІар
66
 
ra
nb
F9
t t
 
НебпехІтира (Nb-pḥtj-Rˁ) АхІмос I, Amosis
67
 
raD45kA
 
Джесеркара (Ḏsr-kȝ-Rˁ) АменхІотеп I, Amenopis
68
 
ra
O29
xprkA
 
ГІахеперкара (ˁȝ-ḫpr-kȝ-Rˁ) Тутмос I
69
 
ra
O29
xprn
 
ГІахеперинраа (ˁȝ-ḫpr-n-Rˁ) Тутмос II
70
 
ra
mn
xpr
 
Менхеперра (Mn-ḫpr-Rˁ) Тутмос III ТІадегІанав
71
 
N5
O29
L1Z2s
 
ГІахеперура (ˁȝ-ḫprw-Rˁ) АменхІотеп II, Amenopis II
72
 
ra
mn
xprZ2s
 
Менхеперура (Mn-ḫprw-Rˁ) Тутмос IV
73
 
ramAatnb
 
Небмаатра (Nb-Mȝˁt-Rˁ) АменхІотеп III, Amenopis III
74
 
ra
Dsr
xpr
Z2
rastp
n
 
Джесерхеперура-Сетепенра (Ḏsr-ḫprw-Rˁ-stp-n-Rˁ) ХІоремхІеб

XIX Наслу хисизабизе

 
75–76 картушал
Картуш СияхІалда бугеб цІар (транслитерация) Цойги цІар/грек мацІалда цІар
75
 
ra
mn
F9
t t
 
МенпехІтира (Mn-pḥtj-Rˁ) Рамсес I, Menophres
76
 
ramAatmn
 
Менмаатра (Mn-Mȝˁt-Rˁ) Сети I, Sethos

СияхІалъул ахир хисизабизе

Картушазул 3-б кьер буго сияхІалъул графикияб ахир. Гьеб фризалда руго цохІо I Сетил кІиябго цІаралъул (жиндирго ва тах цІаралъул) картушал:

 
СияхІалъул ахир

ХІужжаби хисизабизе

  1. Thomas Schneider: Lexikon der Pharaonen. Zürch 1994.
  2. 2,0 2,1 Rainer Stadelmann: Die ägyptischen Pyramiden. Vom Ziegelbau zum Weltwunder (= Kulturgeschichte der Antiken Welt. Band 30). 3., aktualisierte und erweiterte Auflage. Philipp von Zabern, Mainz 1997, ISBN 3-8053-1142-7.
  3.   СияхІалда бугеб цІаралъул тІоцебесеб иероглиф цІализе бажарулареб хІалалъ тІаса ун буго

КъватІисел линкал хисизабизе