Википедия

Къагьира

Къагьира (гӀар. القاهرة‎‎, копт: ⲕⲁϩⲓⲣⲏ) — Египеталъул тахшагьар ва бищун кІудияб шагьар. Гьелъул алгломерация, 21,3 миллион чигун, буго бищун кІудияб Африкаялдаги, ГІараб дунялалдаги, ва 6-б бищун кІудияб дунялалдаго. Жиндир географияб мухъалда некІсияб Мемфис шагьарги машгьураб Джизаялъул пирамидабазул комплексги букІиналъ, Къагьираялъул ассоциация гьабула некІсияб Египеталъулгун. Шагьаралъул чІчІей-бакІ буго Нилалъул Дельтаялда аскІоб[3][4]. Къагьираялъе кьучІ лъун буго нилъер заманалъул 969 соналъ ФатІимиязул наслуялъ, амма гьанжесеб шагьар бугеб ракьалда рукІана цогидал некІсиял тахшагьаралги, жидер хутІелал Басрияб Къагьираялда гъорлъе кколел . Къагьира цебегоялдаса нахъе буго регионалъулго сиясияб ва маданияб гІумруялъул центрлъун, гьелда абула "азарго минараялъул шагьар" абун — гьениб цІцІикІкІанисеб Исламияб архитектура букІиналъ. Къагьира рикІкІуна GaWC-ялда рекъон "Бета+" классификацияги бугеб дунялияб шагьарлъун[5].

Тахшагьар
Къагьир
гIараб. القاهرة
Cairo Montage.png
Flag of Cairo.svg Герб
Пачалихъ Египет
Мухафаза Каир (губернаторлъи)
Координатал 30°03′22″ ш. гӀ. 31°14′22″ бб. х.HGЯO
Мэр Атаф ГIабд аль-ХIамид
КьучІ лъуна 969 соналъ н.р.ц.
ТІоцебесеб нухалъ рехсей 969
Цебе букІараб цІар Египеталъул Бабил", "ФустIат
Площад 3 085 км²
майданалъул борхалъи 68 м
Расмияб мацІ гIараб мацӀ
Халкъалъул къадар 9 717 324[1] чи (2018)
Гъунки 3150 чи/км²
Агломерация 20 577 113[2] человек (2018)
Миллатал Египтянал
Динал Ислам, христианство
СагІтил рачел UTC+2
Телефоналъул код +202
Почалъул индексал 11511 - 11668
Расмияб сайт cairo.gov.eg (гІараб.)
Картаби рихьизаризе/рахчизе
Къагьира (Египет)
ТӀанкӀ
Къагьир
ТӀанкӀ
Commons-logo.svg Къагьир Викигъамасалда

ГӀараб дунялалда Къагьиралъул буго бищун цебесеб фильмазулги музыкаялъулги индустрия, ва гьединго дунялалдаго 2-б бищун цебесеб тӀадегӀанаб лъайкьеялъул институт, Аль-Азгьар Университет. ГӀемерисел халкъаздагьоркьосел медиазул, бизнесалъул ва гӀуцӀалабазул регионалиял бетӀерминаби руго шагьаралда; Many international media, businesses, and organizations have regional headquarters in the city; ГӀараб лигаялъул бетӀерминаги буго гьенибго.

9-ялдаса цӀикӀкӀун миллион чигун[6], 3085 км² гӀатӀилъигун, Къагьира жакъа къоялъ буго Египеталда бугеб бищун кӀудияб шагьарлъун. Жеги 9,5 миллион чи вуго Къагьиралда гӀагарлъухъ гӀумру гьабун. Къагьираялъул метро буго Африкаялда бугеб кӀигоялъул цояб (цогидаб буго Алжазаиралда), гьеб ккода дунялалъул бищун гӀадамал гӀемер хьвадулезул 15-лъун[7], жиндир лъагӀалида жаниб пассажирал ин 1 миллиардалдаса цӀикӀкӀараб[8]. 2005 соналъ ГӀагараб Машрикъалда Къагьираялъул экономикаялъ ккуна тӀоцебесеб бакӀ[9] ва тӀолго дунялалъул 43-б бакӀ Foreign Policy'ялъул 2010 гӀаламиял шагьаразул индексалда[10].

ЭтимологияХисизабизе

ТарихХисизабизе

ГеографияХисизабизе

КлиматХисизабизе

ИнфраструктураХисизабизе

МаданиятХисизабизе

СпортХисизабизе

Диниял бакӀалХисизабизе

ЭкономикаХисизабизе

Шагьаралъул пейзажал ва кӀвар бугел объекталХисизабизе

ТахӀрир майданХисизабизе

Къагьираялъул музейХисизабизе

Египеталъул кӀудияб музейХисизабизе

Къагьираялъул сиХисизабизе

Басрияб КъагьираХисизабизе

Исламияб КъагьираХисизабизе

Къагьираялъул щулалъиХисизабизе

Хан аль-ХалилиХисизабизе

ЖамагӀатХисизабизе

Халкъаздагьоркьосел хурхеналХисизабизе

Машгьурал гӀадамалХисизабизе

Балагье гьедингоХисизабизе

ХӀужжабиХисизабизе

  1. ↑ "The population development in Al-Qāhirah as well as related information and services".
  2. ↑ "The population of the districts of Greater Cairo according to census results and latest official estimates".
  3. ↑ Santa Maria Tours (4 September 2009). "Cairo – "Al-Qahira" – is Egypt's capital and the largest city in the Middle East and Africa". PRLog. Архивация: 30 November 2011. Боси: 10 December 2011. Check date values in: |access-date=, |date=, |archive-date= (кумек)
  4. ↑ "World's Densest Cities". Forbes. 21 December 2006. Архивация: 6 August 2010. Боси: 6 March 2010. Check date values in: |access-date=, |date=, |archive-date= (кумек)
  5. ↑ "The World According to GaWC 2016". Globalization and World Cities Research Network. Loughborough University. 24 April 2017. Архивация: 10 October 2013. Боси: 26 May 2017. Check date values in: |access-date=, |date=, |archive-date= (кумек)
  6. ↑ Egypt In Figures 2017, Governorate level, Population distribution by sex, Central Agency for Public Mobilisation and Statistics, Архивация: оригинал (xls) 24 January 2009, Боси: 9 July 2009 Invalid |url-status=dead (кумек); Check date values in: |access-date=, |archive-date= (кумек). Adjusted census result, as Helwan governorate was created on 17 April 2008 from a.o.[къваригӀун буго классификация] parts of the Cairo governorate.
  7. ↑ "Cairo's third metro line beats challenges". Архивация: оригинал 3 July 2017. Боси: 29 June 2015. Check date values in: |access-date=, |archive-date= (кумек)
  8. ↑ "Cairo Metro Statistics". Архивация: оригинал 23 March 2012. Боси: 4 September 2012. Invalid |url-status=dead (кумек); Check date values in: |access-date=, |archive-date= (кумек)
  9. ↑ "The 150 Richest Cities in the World by GDP in 2005". Архивация: 18 September 2012. Боси: 11 November 2010. Check date values in: |access-date=, |archive-date= (кумек)
  10. ↑ "The 2010 Global Cities Index". Архивация: оригинал 2 December 2014. Invalid |url-status=dead (кумек); Check date values in: |archive-date= (кумек)

РегӀелалХисизабизе

КъватӀисел регӀелалХисизабизе


Фото ва видеоХисизабизе

Босараб бакӀ — «https://av.wikipedia.org/w/index.php?title=Къагьира&oldid=84177»