Халкъаздагьоркьосеб фонетикияб алипба
Халкъаздагьоркьосеб фонетикияб алипба яги ХФА (инг. International Phonetic Alphabet яги IPA, пар. Alphabet phonétique international) ккола аслияб къагӀидаялъ латин хъвай-хъвагӀиялъул аслуялдаги буге фонетикияб хъваялъеги хӀалтӀизабулеб алифбаяб система. Гьеб гӀуцӀана XIX гӀасруялъул ахиралда Халкъаздагьоркьосеб Фонетикияб Ассоциациялъ хъвавул формаялда гьаркьилаб каламалъул стандартинабураб бихьизаби хӀисабалда.[1] ХФА хӀалтӀизабула лексикографчагӀаз, къватӀисел мацӀазул студентаз ва мугӀалимзабаз, лингвистаз, калам–мацӀ патологчагӀаз, кочӀохъабаз, актораз, конструктинарурал мацӀазул гьабунчагӀаз ва таржамачагӀаз.[2][3]
Халкъаздагьоркьосеб фонетикияб алифба | |
---|---|
![]() "IPA" ХФА-ялда ([aɪ pʰiː eɪ]) | |
Тайпа |
Алипба – бутӀаккун функционалиябги
|
МацӀал | ХаӀалтӀизабула бокьараб мацӀалъул фонетикияб ва фонемияб транскрипциялъе |
Заман |
1888 соналдаса нахъе |
Хурхарал системаби | |
Эбелаб система |
|

АПИ предназначен для представления тех качеств речи, которые являются частью лексической (и в ограниченном объеме просодических) звучит в устной речи: телефоны, фонемы, интонация и разделение слов и слогов.[1] для представления дополнительных качеств речи, такие как зубной скрежет, шепелявость, звуки, сделанные с расщелиной губы и неба, расширенный набор символов, расширения международного фонетического алфавита, может быть использован.[2]
ХФА буго каламалъул къагӀидаби, жал лексикияб (ва гӀорхъалӀ бугеб хӀалалъ просодикияб) кӀалзул каламалъул абулеб къагӀидалъул бутӀабилъунги ругел: phones, фонемаби, интонация ва рагӀабазулги гьижабазулги рикьизаби.[1].
Тарих Хисизабизе
Сипат-сурат Хисизабизе
ХӀарпазул хасият Хисизабизе
Символал ва гьаркьал Хисизабизе
ХӀалтӀизаби Хисизабизе
ХӀарпал Хисизабизе
Рагьукъал Хисизабизе
Пульмоникиял Хисизабизе
Пульмоникиял гурел Хисизабизе
Коартикуляция Хисизабизе
Аффрикатал ва кӀирекъараб артикуляция Хисизабизе
Рагьарал Хисизабизе
Таблицаби Хисизабизе
Суперсегментиял гӀаламатал Хисизабизе
Диакритикал Хисизабизе
Баянкьелал Хисизабизе
ХӀужжаби Хисизабизе
- ↑ 1,0 1,1 International Phonetic Association (IPA), Handbook.
- ↑ MacMahon, Michael K. C. (1996). "Phonetic Notation". бакӀ: P. T. Daniels; W. Bright (бч-и.). The World's Writing Systems. New York: Oxford University Press. гьгь. 821–846. ISBN 0-19-507993-0.
- ↑ Wall, Joan (1989). International Phonetic Alphabet for Singers: A Manual for English and Foreign Language Diction. Pst. ISBN 1-877761-50-8.
Further reading Хисизабизе
- Ball, Martin J. (1995). «The VoQS system for the transcription of voice quality». Journal of the International Phonetic Association 25 (2): 71–80. doi:10.1017/S0025100300005181.
- Duckworth, M. (December 1990). «Extensions to the International Phonetic Alphabet for the transcription of atypical speech». Clinical Linguistics and Phonetics 4 (4): 273–280. doi:10.3109/02699209008985489.
- (March 1988) «Review of Phonetic Symbol Guide by G. K. Pullum & W. Ladusaw». Language 64 (1): 143–144. doi:10.2307/414792.
- International Phonetic Association (1989). «Report on the 1989 Kiel convention». Journal of the International Phonetic Association 19 (2): 67–80. doi:10.1017/s0025100300003868.
- International Phonetic Association (1999). Handbook of the International Phonetic Association: A guide to the use of the International Phonetic Alphabet. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-65236-7. (hb); ISBN 0-521-63751-1 (pb).
- Jones, Daniel (1988). English pronouncing dictionary (revised 14th б.). London: Dent. ISBN 0-521-86230-2. OCLC 18415701.
- Ladefoged, Peter (September 1990). «The revised International Phonetic Alphabet». Language 66 (3): 550–552. doi:10.2307/414611.
- Ladefoged, Peter (September 1988). «Some major features of the International Phonetic Alphabet». Language 64 (3): 577–582. doi:10.2307/414533.
- Laver, John (1994). Principles of Phonetics. New York: Cambridge University Press. ISBN 0-521-45031-4. (hb); ISBN 0-521-45655-X (pb).
- Pullum, Geoffrey K.; William A. Ladusaw (1986). Phonetic Symbol Guide. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 0-226-68532-2.
- Skinner, Edith; Timothy Monich; Lilene Mansell (1990). Speak with Distinction. New York: Applause Theatre Book Publishers. ISBN 1-55783-047-9.
- Fromkin, Victoria; Rodman, Robert; Hyams, Nina (2011). An Introduction to Language (9th б.). Boston: Wadsworth, Cenage Learning. гьгь. 233–234. ISBN 978-1-4282-6392-5.
КъватӀисел регӀелал Хисизабизе
Халкъаздагьоркьосеб фонетикияб алипба Викигъамасалда |
Викимедиялда буго International Phonetic Alphabet темаялда хурхараб медиа. |