Гьунзисезул мацӀ ккола хьондакавказияб хъизамул мацӀ, жинда Дагъистаналъул бакъдасебгин бакътӀерхьудехун ругел гьунзисел кӀалъалеб.[2]

Гьунзисезул мацӀ
гьонкьос мыц / honƛʼos mɨc
Абулеб куц[ˈhont͡ɬʼos mɨt͡s]
Территория Кавказ
РегионДагъистан
КӀалъалел
1400 (2006–2010)[1]
Хьондакавказиял
  • ЦӀунтӀиял
    • БежтӀа–Гьунзи–Хъварши
      • Гьунзисезул мацӀ
МацӀалъул кодал
ISO 639-3huz
Glottologhunz1247
ELPHunzib
Гьанир руго ИФАлъул фонетикиял симболал. Кколеб кверчӀвай гьечӀони, нужеда бихьизе бегьула гьикъул гӀужур, ункъбокӀон, яги цогидал симболал Юникодалъул гӀужразул бакӀалда. ИФА симболазе байбихьул нухмалъи балагье гьаниб: Квеки:ИФА.

Классификация

хисизабизе

Гьунзисезул мацӀ уна хьондакавказиял мацӀазул цӀунтӀияб групалде. Эб бищунго гӀагараб хурхен буго бежтӀасезулги хъваршисезулги мацӀазулгун, тӀарамагъадисел цӀех-рехазда рекъон.[3]

Географияб тӀибитӀи

хисизабизе

Гьунзисезул мацӀалъул гьечӀо официалияб статус, хъвавул мацӀ гӀадин эб хӀалтӀизабиги буго дагьаб.[4] Гьелда кӀалъала Дагъистаналъул ЦӀунтӀа ва Гелбахъ мухъаздаги Россиялъул гӀорхъода бугеб Гуржиялъул кӀиго росулӀги.[5]

Фонология

хисизабизе

Рагьарал

хисизабизе

Гьунзисезул мацӀалда рагьарал рукӀине бегьула къокъал, халатал яги назаллъарал.

  Цересел БакьулӀел Нахъисел
ТӀасиял i ɨ u
Гьоркьохъел e ə o
Гъоркьиял a ɑ

Рагьукъал

хисизабизе

МацӀалда буго 35 рагьукъаб. Лъабгояб, /x/, /ħ/, ва /ʕ/, данчӀвала авар мацӀалдаса рачӀарал рагӀабазулӀ.

Референсал

хисизабизе
  1. ^ Гьунзисезул мацӀ at Ethnologue (18th ed., 2015)
  2. ^ Ethnologue entry for Hunzib
  3. ^ The Languages of the Caucasus, by Wolfgang Schulze (2009)
  4. ^ "Hunzib alphabet, language and prounciation". omniglot.com. Щвей 2023-05-29.
  5. ^ "Hunzib | Ethnologue".
  • Berg, Helma van den (1995). A Grammar of Hunzib (with Texts and Lexicon). München: Lincom Europa. ISBN 3-89586-006-9.

КъватӀисел линкал

хисизабизе