A

Гьаб гьумер буго "Латин хӀарп" абураб. Элдаго релълъараб грек хӀарпалъе ралагье: Алфа. Релълъараб кириллияб хӀарпалъе ралагье: A (кириллияб).

A, a буго латин алфабеталъул хӀарп ва тӀоцебесеб рагьараб хӀарп, жиб гьанжесеб инглис, ва цогидалги алфабетазда бугеб. Инглисалда элъул цӀар буго a (абул куц /ˈeɪ/).

A
A a
ХӀалтӀизаби
Хъвавул система	Латин хъвай-хъвагӀи
Тайпа	Алфабетияб
ЛӀугьараб мацӀ	Латин мацӀ
Фонетикияб хӀалтӀизаби	[a] [ɑ] [ɒ] [æ] [ə] [ɛ] [oː] [ɔ] [e] [ʕ] [ʌ] [ɐ] /eɪ/
Юникод	U+0041, U+0061
Алфабетияб позиция	1
История
ЦебетӀей	Α α 𐌀 A a
Период	гІ-ш. 700 НЩ – гьанжеги
Хадусел	Æ Ä Â Ɑ Ʌ Ɐ ª Å ₳ @ Ⓐ ⓐ ⒜ 🅰
Бацал	𐌰 А Я Ә Ӑ א ا ܐ ࠀ 𐎀 ℵ አ ء Ա ա અ अ অ
Цогидаб
Цадахъ хӀалтӀизарулел	a(x), ae, eau, au
Хъвалеб куц	КвегӀидаса квараниде

Эб релълъараб буго жибго лӀугьараб некӀсияб грек хӀарп алфалда. ТӀасияб регистралъул версия гӀуцӀараб буго лъабокӀнил кӀиго гьетӀараб рахъалъ, ва бакьулӀан цӀараб хӀуччица. Гъоркьияб регистралда гьеб хъван букӀине бегьула кӀиго куцалда: кӀитӀалаяб ⟨a⟩ ва цо-тӀалаяб ⟨ɑ⟩. ТӀарамагъадисеб цӀикӀкӀаниселъ хӀалтӀизабула кверца хъваялда ва гьелъул кьучӀда ругел шрифтазда, ва гьединго данчӀвала италик типалда.

Инглисалда, a буго индефинитияб артикл, цадахъan алтернативияб формагун.

ЦӀар

Инглисалда, хӀарпалъул цӀар буго халатаб A гьаракь, жиб /ˈeɪ/ гӀандин абулел. Цогидал гӀемерисел мацӀазда гьелъул цӀар абулеб куц рекъонккола эб рагьараб гьижаялда абулелъе.

⟨a⟩ хӀарпалъул цӀар абулеб куц Европаялъул мацӀазда. /a/ ва /aː/ рукӀине бегьула ратӀа гьарун [a], [ä], [æ] ва [ɑ] гьаркьазда гьоркьор мацӀ-мацӀалда рекъон.

Хъвавул системабазда хӏалтӏизаби

⟨a⟩ абул куц мацӀазда рекъон

Ортография	Фонемаби
Стандартаб чин (Пинъин)	/a/
English	/æ/, /ɑː/, /ɒ/, /ɔː/, /ɛː/, /eɪ/, /ə/
Паранс	/a/, /ɑ/
Герман	/a/, /aː/
Португал	/a/, /ɐ/
Саанич	/e/
Испан	/a/
Турк	/a/

Цогидал системабазда

• Интернационалаб фонетикияб алфабеталда, ⟨a⟩ хӀалтӀизабула гъоркьияб цебесеб гургинлъичӀеб рагьараб бихьизабизе, ⟨ä⟩ — гъоркьияб бакьулӀеб гургинлъичӀеб рагьаралъе, ⟨ɑ⟩ — гъоркьияб нахъисеб гургинлъичӀеб рагьараб гьаракь бихьизабизе.
• X-SAMPA-лда, ⟨a⟩ хӀалрпалдалъун бихьизабула гъоркьияб цебесеб гургинлъичӀеб рагьараб, ⟨A⟩ хӀалтӀизабула гъоркьияб нахъисеб гургинлъичӀеб рагьараб гьаркьие.

Референсал

Библиография

• "English Letter Frequency". Math Explorer's Club. Cornell University. 2004. Архивация оригиналалдаса 2014-04-22. Щвей 2014-05-28.
• "Percentages of Letter Frequencies per Thousand Words". Trinity College. 2006. Архивация оригинал (2007-01-25). Щвей 2015-05-11.
• Ciani, Keith D.; Sheldon, Kennon M. (2010). "A Versus F: The Effects of Implicit Letter Priming on Cognitive Performance". British Journal of Educational Psychology. 80 (1): 99–119. doi:10.1348/000709909X466479. PMID 19622200.
• Diringer, David (2000). "A". Гъоркь: Bayer, Patricia (ред.). Encyclopedia Americana. Том I. Danbury, CT: Grolier. ISBN 978-0-717-20133-4.
• Gelb, I. J.; Whiting, R. M. (1998). "A". Гъоркь: Ranson, K. Anne (ред.). Academic American Encyclopedia. Том I. Danbury, CT: Grolier. ISBN 978-0-717-22068-7.
• Hall-Quest, Olga Wilbourne (1997). "A". Гъоркь: Johnston, Bernard (ред.). Collier's Encyclopedia. Том I. New York: P. F. Collier.
• Hoiberg, Dale H., ред. (2010). "A". Encyclopædia Britannica. Том 1. Chicago. ISBN 978-1-593-39837-8.{{cite encyclopedia}}: CS1 maint: location missing publisher (link)
• McCarter, P. Kyle (1974). "The Early Diffusion of the Alphabet". The Biblical Archaeologist. 37 (3): 54–68. JSTOR 3210965. S2CID 126182369.
• Simpson, J. A.; Weiner, E. S. C., редл. (1989). "A". The Oxford English Dictionary. Том I (2nd ред.). Oxford University Press. ISBN 978-0-198-61213-1.

КъватӀисел линкал

• History of the Alphabet Archived 2021-04-10 at the Wayback Machine
• Халип:Wikisource-inline